Szanowni Państwo, jeśli nie znacie języka niemieckiego lub uważacie, że Państwa znajomość jest niewystarczająca do podjęcia pracy w charakterze opiekun-a/ki, proponujemy Państwu listę słów i zwrotów, których poznanie ułatwi Państwu komunikację w tym języku. 

Wskazówki dotyczące wymowy:

1. ich (czyt. ich – miękkie „ch”, jak w wyrazie Chiny) - ja
2. wir (czyt. wir) – my
3. Sie (czyt. zi) – Pani/Pan (gdy zwracamy się bezpośrednio do kogoś)
4. du (czyt.du) – ty
5. guten Morgen (czyt. gutn morgen) – dzień dobry (rano)
6. guten Tag (czyt. gutn tag) – dzień dobry
7. guten Abend (czyt. gutn abent) – dobry wieczór
8. gute Nacht (czyt. gute nacht) – dobranoc
9. auf Wiedersehen (czyt. auf widersejn) – do widzenia
10. Wie heißen Sie? (czyt. Wi hajsen zi) – Jak się Pan/i nazywa?
11. Ich heiße …(czyt. ich hajse) - Nazywam się …
12. Wie geht es Ihnen? (Wi gejt es iinen) – Jak się Pani/Pan miewa?
    - gut (gut) – dobrze
    - schlecht  (szlecht) – źle
    - es geht (es gejt) – może być
13. Was ist los? (czyt. was yst los) – Co się dzieje?
14. Wiederholen Sie bitte. (widerholen zi byte) – Proszę powtórzyć.
15. Ich verstehe nicht. (ich ferszteje nicht) – Nie rozumiem,
16. Bitte (byte) – Proszę.
17. Danke(danke) – Dziękuję.
18. waschen (czyt. waszen) – myć
19. helfen (czyt. helfen) – pomagać
20. fernsehen (czyt. fernzejn) – oglądać telewizję
21. Haben Sie Hunger? (haben zi hunger) – Czy jest Pan/i głodn-y/a?
22. Haben Sie Durst? (haben zi durst) – Czy chce Pan/i pić?
23. Sind Sie müde? (Zynt zi mu(i)de) – Czy jest Pan/i zmęczon-y/a?
24. schlafen (czyt. szlafen) – spać
25. spazieren gehen (czyt.szpac-iren gejn) – iść na spacer
26. Entschuldigung (entszuldigunk) - przepraszam.

• Haus (haus) – dom
• Wohnung (wonung) – mieszkanie
• Zimmer (cimer, pierwszym dźwiękiem nie jest ć, czytamy osobno „c” i „i”) – pokój
• Wohnzimmer (wonc imer) – salon
• Esszimmer (esc imer) – jadalnia
• Schlafzimmer (szlafc imer) – sypialnia
• Küche (ku(i)che) – kuchnia
• Bad (bad) lub Badezimmer (badec imer) – łazienka
• Dusche (dusze) – prysznic
• Treppe (trepe) – schody
• Aufzug (aufcug) – winda
• Keller (keler) – piwnica
• Tür (tu(i)r) – drzwi
• Fenster (fenster) – okno
• Fußboden (fusboden) – podłoga
• Kühlschrank (ku(i)lszrank) – lodówka
• Tisch (tysz) – stół
• Stuhl (sztul) – krzesło
• Herd (herd) – kuchenka
• Backofen (bakoofen) – piekarnik
• Geschirrspüler (geszyrspu(i)ler) – zmywarka
• Mikrowelle (mikrowele) – kuchenka mikrofalowa
• Topf (topf) – garnek
• Deckel (dekl) – pokrywka
• Wasserkocher (waserkocher) – czajnik
• Pfanne (pfane) – patelnia
• Schneidebrett (sznajdebret) – deska do krojenia
• Besteck (besztek) – sztućce
• Messer (meser) – nóż
• Gabel (gabel) – widelec
• Löffel (lyfel) – łyżka
• Teller (teler) – talerz
• Suppenteller (zupenteler) – talerz głęboki
• Schüssel (szu(i)sel) – miska
• flacher Teller  (flacher treler) – talerz płaski
• Becher (bechier) – kubek
• Glas (glas) lub Trinkglas (trinkglas) – szklanka
• Tasse (tase) – filiżanka
• Untertasse (untertase) – spodek
• Tablett (tablet) – taca
• Zuckerdose (cukerdoze) - cukiernica
• Sieb (ziib) – sitko
• Mixer (mikser) – 
• Reibe (rajbe) – tarka
• Tuch (tuch) – ręcznik
• Mülleimer (mu(i)lajmer) – kosz na śmieci
• Müll wegbringen (mu(i)l wekbringen) – wynosić śmieci
• Schrank (szrank) – szafa
• Regal (regal) – regał
• Sessel (zesel) – fotel
• Sofa (zofa) – sofa
• Fernseher (fernzejer) – telewizor
• Kommode (komode) – komoda
• Bett (bet) – łóżko
• Kissen (kisen) – poduszka
• Bettdecke (betdeke) – kołdra
• Laken (laken) – prześcieradło
• Bett machen (bet machen) – ścielić łóżko
• Bettwäsche wechseln (betwesze wekseln) – zmienić pościel
• Badewanne (badewane) – wanna
• Badematte (bademate) – dywanik łazienkowy
• Spiegel (szpigel) – lustro
• Waschbecken (waszbeken) – umywalka
• Wäschekorb (weszekorb) – kosz na pranie
• Waschmaschine (waszmaszine) – pralka
• Waschpulver (waszpulver) – proszek do prania
• Klobecken (klobeken) – muszla klozetowa
• Klospülung (kloszpu(i)lung) – spłuczka
• Toilettenpapier (toiletenpapier) – papier toaletowy
• aufräumen (aufrojmen) – sprzątać
• Staubsauger (sztaubzauger) – odkurzacz
• Staubsaugen (sztaubzaugen) – odkurzać
• Fenster putzen (fenster pucen) – myć okna
• putzen (pucen) – czyścić
• Besen (bejzen) – miotła
• Schaufel (szaufel) – szufelka
• Garten (garten) – ogród
• Rasenmäher (Razenmejer) – kosiarka

1. essen ( czyt. esen) – jeść
2. trinken (trinken) – pić
3. Zucker (cuker) – cukier
4. Frühstück (frysztyk) – śniadanie
5. Mittagessen (mitagesen) – obiad
6. Abendessen (abendesen) – kolacja
7. Müsli (mu(i)sli) – musli
8. Flocken (floken) – płatki
9. Marmelade – marmelade) – dżem
10. Honig (honich) – miód
11. Brot (brot) – chleb
12. Brot mit Wurst (brot myt wurst) – chleb z kiełbasą
13. Brot mit Käse (brot myt kejze) – chleb z serem
14. Brötchen (bro(e)tchien) – bułka
15. Schinken (szinken) – szynka
16. Ei (aj) – jajko
17. weichgekochte Ei (wajchgekochte aj) – jajko na miękko
18. hartgekochte Ei (hartgekochte aj) – jajko na twardo
19. Rührei (ru(i)raj) – jajecznica
20. Milch (milch) – mleko
21. Wasser (waser) – woda
22. Saft (zaft) – sok
23. Tee (tee) – herbata
24. Kaffee (kafee) – kawa
25. Suppe (zupe) – zupa
26. Brühe (bru(i)e) – rosół
27. Grütze (gru(i)ce) – kasza
28. Nudeln (nudel) – makaron
29. Reis (rajs) – ryż
30. Fisch (fysz) – ryba
31. kochen (kochen) – gotować
32. Mahlzeit zubereiten (malcajt cuberajten) – przygotować posiłek
33. erwärmen (erwermen) – podgrzewać
34. abkülen (abku(i)len) – studzić
35. dämpfen – gotować na parze
36. Salz (zalc) – sól
37. salzen (zalcen) – solić
38. süßen (zu(i)sen) – słodzić
39. Pfeffer (pfefer) – pieprz
40. pfeffern (pfefern) – doprawić pieprzem

Gemüse (gemu(i)ze) – warzywa

1. Kartoffeln (kartofeln) – ziemniaki
2. Karotte (karote) – marchew
3. Zwiebel (cwibel) – cebula
4. Tomate (tomate) – pomidor
5. Gurke (gurke) – ogórek
6. Salat (zalat) – sałata
7. Sellerie (zelerii) – seler
8. Porree (poree) – por
9. grüne Erbsen (gru(i)ne erbsen) – zielony groszek
10. Spargelbohnen (szpargelboonen) – fasolka szparagowa
11. Petersilie (peterz ilje) – pietruszka
12. Dill (dil) – koperek
13. Kohl (kol) – kapusta
14. Blumenkohl (blumenkol) – kalafior

Obst (obst) – owoce

1. Apfel ( czyt.apfel) – jabłko
2. Birne ( czyt.byrne) – gruszka
3. Pflaume (pflaume) – śliwka
4. Kirschen (kirszen) – czereśnie
5. Erdbeeren (erdbejren) – truskawki
6. Banane (banane) – banan
7. Pfirsich (pfyrzych) – brzoskwinia
8. Weintrauben (wajntrauben) – winogrona
9. Zitrone (cytrone) – cytryna
10. Orange (oranże) – pomarańcza

Fleisch ( czyt.flajsz) – mięso

1. Geflügel (geflu(i)gel) – drób
2. Schweinefleisch (szwajneflajsz) – wieprzowina
3. Rindfleisch (ryndflajsz) – wołowina
4. Hackfleisch (hakflajsz) – mięso mielone
5. Hähnchen (henchien) – kurczak
6. Pute (pute) – indyk
7. Brust (brust) – pierś
8. Keule (kojle) – udko
9. Flügel (flu(i)gel) – skrzydełko

1. Köper (czyt. kyrper) – ciało
2. Oberkörper (oberkyrper) – górna część ciała
3. Unterkörper (unterkyrper) – dolna część ciała
4. Brustkorb (brustkorb) – klatka piersiowa
5. Kopf ( kopf) – głowa
6. Bauch ( bauch) – brzuch
7. Herz ( herc) – serce
8. Magen (magen) – żołądek
9. Leber (lejber) – wątroba
10. Knochen (knochen) – kość
11. Muskeln (muskeln) – mięśnie
12. Arm ( arm) – ramię
13. Hand (hand) – dłoń, ręka
14. Ellbogen (elbogen) – łokieć
15. Finger (finger) – palec u ręki
16. Pobacken (pobaken) – pośladki
17. Damm (dam) – krocze
18. Penis (penis) – penis
19. Scheide (szajde) – pochwa
20. Bein ( bajn) – noga
21. Hüfte (hu(i)fte) – biodro
22. Oberschenkel (oberszenkel) – udo
23. Fuß (fus) – stopa
24. Zehe (ceje) – palec u nogi
25. Hals (hals) – szyja, gardło
26. Mund (munt) – usta
27. Zunge (cunge) – język
28. Zahn (can) – ząb
29. Auge (auge) – oko
30. Ohr (or) – ucho
31. Rücken („ü” usta ułożone jak do „u”, wymawiamy „i” czyt. ru(i)ken) – plecy

32. Was tut Ihnen weh? (was tut iinen wej) – Co Panią/Pana boli?
33. Haben Sie Schmerzen? (haben zii szmercen) – Czy coś Panią/Pana boli?
34. Ich habe Bauchschmerzen. (ich habe bauchszmercen) – Boli mnie brzuch.
35. Ich habe Magenschmerzen. (ich habe magenszmercen) – Boli mnie żołądek.
36. Hilfe brauchen (hilfe brauchen) – potrzebować pomocy
37. Rettungsdienst anrufen (retungsdinst anrufen) – dzwonić po pogotowie ratunkowe
38. Arzt (arct) – lekarz
39. zum Arzt gehen (cum arct gejen) – iść do lekarza
40. Krankheit (krankhajt) – choroba
41. krank sein (krank zajn) – być chorym
42. gesund sein (gezund zajn) – być zdrowym
43. erbrechen (erbrechien) – wymiotować
44. ohnmächtig sein (oonmechtig zajn) – być nieprzytomnym
45. (nicht) atmen [(nicht) atmen)] – (nie) oddychać
46. Husten (husten) – kaszel
47. Schnupfen (sznupfen) – katar
48. Fieber (fiiber) – gorączka
49. Wunde (wunde) – rana
50. Mull (mul) – gaza
51. Bandage (bandaże) – bandaż
52. Pflaster (pflaster) – plaster
53. Tablette (tablete) – tabletka
54. Sirup (z – irup) – syrop
55. Tropfen (tropfen) – krople
56. Augentropfen (augentropfen) – krople do oczu
57. Salbe (zalbe) – maść
58. pinkeln (pinkeln) / Pipi machen (pipi machn) – sikać
59. Stuhlgang haben (sztulgang haben) – oddawać kał
60. Ich muss auf die Toilette (ich mus auf di toalete) – Muszę do toalety.
61. Windel wechseln (windel wekseln) – zmieniać pieluchę
62. duschen (duszen) – brać prysznic
63. Haare waschen (haare waszen) – myć włosy
64. (sich) kämmen [(zich) kemen] – czesać (się)
65. die Zähne putzen (di cejne pucen) – myć zęby
66. rasieren (raziren) – golić
67. liegen (ligen) – leżeć
68. sitzen (z icen) – siedzieć
69. schlafen (szlafen) – spać
70. aufstehen (aufsztejen) – wstawać

Woche (woche) – tydzień

Tag (tag) – dzień

Montag (montag) – poniedziałek
Dienstag (diinstag) – wtorek
Mittwoch (mytwoch) – środa
Donnerstag (donerstag) – czwartek
Freitag (frajtag) – piątek
Samstag (zamstag)/Sonnabend (zonabend) – sobota
Sonntag (zontag) – niedziela
Wochenende (wochenende) – koniec tygodnia, weekend
am (am) – w (w odniesieniu do dni tygodnia), np. am Montag (am montag) – w poniedziałek
am Wochenende (am wochenende) – w weekend

Morgen (morgen) – ranek
am Morgen (am morgen) – rano
Vormittag (formytag) – przedpołudnie
am Vormittag (am formytag) – przed południem
Mittag (mytag) – południe
am Mittag (am mytag) – w południe
Nachmittag (nachmytag) – popołudnie
am Namchmittag (am nachmytag) – po południu
Abend (abent) – wieczór
am Abend (am abent) – wieczorem
Nacht (nacht) – noc
in der Nacht (in der nacht) – nocą
um Mitternacht (um myternacht) – o północy

Jahr (jaar) – rok
Monat (monat) – miesiąc
Januar (januar) – styczeń
Februar (februar) – luty
März (merc) – marzec
April (april) – kwiecień
Mai (mai) – maj
Juni (juni) – czerwiec
Juli (juli) – lipiec
August (august) – sierpień
September (zempember) – wrzesień
Oktober (oktober) – październik
November (nowember) – listopad
Dezember (december) – grudzień

im (im) – w (w odniesieniu do miesięcy)
im Januar (im januar) – w styczniu
ale: am 1. Januar (am ersten januar) – pierwszego stycznia

Jahreszeit (jaarescajt) – pora roku

Frühling (fru(i)ling) – wiosna
Sommer (zomer) – lato
Herbst (herbst) – jesień
Winter (wynter) – zima

im Frühling – wiosną (im stosuje się też w odniesieniu do pozostałych pór roku)

1. Gehen wir spazieren? (Gejen wir szpac-iiren) – Czy idziemy na spacer?
2. Was möchten Sie jetzt machen? (was mychten zi ject machen) – Co chciałby Pan/chciałaby Pani teraz robić?
3. Haben Sie Lust, fernzusehen? (haben zi lust ferncuzejen) – Czy ma Pan/-i ochotę pooglądać telewizję?
4. Möchten Sie ein Buch lesen? (mychten zi ajn buch lejzen) – Czy chciałby Pan/chciałaby Pani poczytać książkę?
5. Soll ich Brot kaufen? (zoll ich brot kaufen) – Czy mam kupić chleb?
6. Wollen Sie etwas zum Trinken? (wollen zi etwas cum trinken) – Czy chce Pan/i coś do picia?
7. Möchten Sie etwas essen? (mychten zi etwas essen) – Czy chciałby Pan/chciałaby Pani coś zjeść?
8. Was möchten Sie essen? (was mychten zi essen) – Co chciałaby Pani/chciałby Pan zjeść?
9. Das Frühstück ist fertig. (das frysztyk yst fertig) – Śniadanie gotowe.
10. Was sollte ich Ihnen zum Mittagessen zubereiten? (was zollte ich iinen cum mytagessen cuberajten) – Co mam przygotować Pan-i/u na obiad?
11. Jetzt wasche ich Sie. (ject wasze ich zi) – Teraz Pan-a/ią umyję.
12. Ich wechsle Ihnen dieWindel. (ich weksle iinen di windel) – Zmienię Pan-i/-u pieluchę.
13. Wollen Sie schlafen? (wollen zi szlafen) – Czy chce Pan/-i spać?
14. Jetzt gehen wir schlafen. (ject gejen wir szlafen) – Teraz idziemy spać.
15. Soll ich Ihnen den Rücken eincremen? (zoll ich iinen den ru(i)ken ajnkrejmen) – Czy mam nakremować Pan-i/u plecy?
16. Setzen Sie sich bitte, ich crème Ihnen den Rücken ein. (zecen zi zich byte, ich krejme iinen den ru(i)ken ajn)- Proszę usiąść, nakremuję Pan-i/-u plecy.
17. Wollen Sie sich hinlegen? (wollen zi zich hinlejgen) – Czy chce się Pan/i położyć?
18. Möchten Sie sich jetzt ausruhen? (mychten zi zich ject ausruuen) - Czy chciałby Pan/chciałaby Pani teraz odpocząć?
19. Brauchen Sie noch ein Kissen? (brauchen zi noch ajn kissen) – Czy potrzebuje Pan/-i jeszcze jednej poduszki?
20. Soll ich Sie zudecken? (zoll ich zi cudeken) – Czy mam Pan-a/ią przykryć?
21. Haben Sie gut geschlafen? (haben zi gut geszlafen) – Czy dobrze Pan/i spał/a?
22. Wie fühlen Sie sich heute? (wi fu(i)len zi zich hojte) – Jak się Pan-i dziś czuje?
23. Ist es Ihnen kalt? (yst es iinen kalt) – Czy jest Pan-i/-u zimno?
24. Brauchen Sie Hilfe? (brauchen zi hilfe) – Czy potrzebuje Pan-i pomocy?
25. Wie kann ich Ihnen helfen? (wi kan ich iinen helfen) – Jak mogę Pan-i/-u pomóc?
26. Wird es Ihnen schlecht? (wyrt es iinen szlecht) – Czy robi się Pan-u/-i słabo?
27. Wie heißt das auf Deutsch? (wi hajst das auf dojcz) – Jak to się nazywa po niemiecku?
28. Was kann ich für Sie machen? (was kan ich fu(i)r zi machen) – Co mogę dla Pan-a/-i zrobić?
29. Sprechen Sie bitte langsamer. (szprechien zi byte langzamer) – Proszę mówić wolniej.
30. Haben Sie nichts dagegen, wenn ich jetzt einkaufen gehe? (haben zi nichts dagejgen, wenn ich ject ajnkaufen geje) – Czy nie będzie Pan/-i mieć nic przeciw temu, że pójdę teraz po zakupy?

Kleidung (klajdung) - ubrania

1. Bluse (bluze) – bluzka
2. Hemd (hemd) – koszula
3. Unterhemd (unterhemd) – podkoszulek
4. Pullover (pulower)/Pulli (puli) – sweter/ek
5. Jacke (jake) – kurtka, żakiet
6. Sakko (zako) – marynarka (męska)
7. Anzug (ancuk) – garnitur
8. Kleid (klajd) – sukienka
9. Rock (rok) – spódnica
10. Hose (hooze) – spodnie
11. Gürtel (gu(i)rtel) – pasek
12. Mantel (mantel) – płaszcz
13. Regenmantel (rejgenmantel) – płaszcz przeciwdeszczowy
14. Mütze (mu(i)ce) – czapka
15. Hut (hut) – kapelusz
16. Handschuh (handszuu) – rękawiczka / Handschuhe (handszuue) – rękawiczki
17. Schal (szal) – szalik
18. Halstuch (halstuch) – apaszka
19. Kapuze (kapuce) – kaptur
20. Kapuzenjacke (kapucenjake) – kurtka z kapturem
21. Schuhe (szuue) – buty
22. Unterwäsche (unterwesze) – bielizna
23. Büstenhalter (bu(i)stenhalter) / BH (be ha) – stanik
24. Slip (slyp) – majtki
25. Strumpfhose (sztrumpfhooze) – rajstopy
26. Strümpfe (sztru(i)mpfe) – pończochy
27. Socken (zoken) – skarpetki
28. Herrenslip (herenslyp) – slipy
29. lange Unterhose (lange unterhooze) – kalesony
30. Schlafanzug (szlafancuk) – piżama
31. Nachthemd (nachthemd) – koszula nocna
32. Morgenmantel (morgenmantel) – szlafrok

Stoff (sztof) – materiał

33. Baumwolle (bałmwole) – bawełna
34. aus Baumwolle (aus …)/baumwollen (bałmwolen) – z bawełny/bawełniany
35. Wolle (wole) – wełna
36. aus Wolle (aus …)/wollen (wolen) – z wełny/wełniany
37. Samt (zamt) – aksamit
38. aus Samt (aus …)/samten (zamtnen) – z aksamitu
39. Leder (lejder)- skóra
40. aus Leder (aus …)/ledern (lejdern) – ze skóry/skórzany
41. Wildleder (wildlejder) – zamsz
42. aus Wildleder(aus…) wildledern (wildlejdern) – z zamszu/zamszowy
43. Leinen (lajnen) – len
44. Aus Leinen (aus …)/leinen (lajnen) – z lnu/lniany

Farben (farben) – kolory

45. weiß (wajs) – biały
46. schwarz (szwarc) – czarny
47. grau (grał) – szary
48. rot (root) – czerwony
49. blau (blał) – niebieski
50. dunkelblau (dunkelblał) – granatowy
51. gelb (gelb) – żółty
52. grün (gru(i)n) – zielony
53. orange (oranże) – pomarańczowy
54. rosa (roza) – różowy
55. braun (brałn) – brązowy
56. violett (wiolet) – fioletowy

1. tragen (tragen) – nosić

- Ich trage oft Kleider. (ich trage oft klajder) – Często noszę sukienki.

- Sie trägt gern Hosen. (zi trejgt gern hoozen) – Ona lubi nosić spodnie.

2. (sich) anziehen (zich an c-ijen) – ubierać (się), zakładać (ubranie)

- Ziehen Sie ein Kleid an? (C-ijen zi ajn klajd an) – Czy ubiera Pani sukienkę.?

- Ich ziehe mich elegant an.(ich c-ije mich elegant an)  – Ubieram się elegancko.

- Was wollen Sie heute anziehen?(was wolen zi hojte anc-ijen) – Co chce Pan-i dziś założyć?

3. anhaben (anhaben) – mieć na sobie (ubranie)

- Ich habe ein Kleid an. (ich habe ajn klajd an) – Mam na sobie sukienkę.

- Er hat eine Hose, ein Hemd und ein Sakko an.(er hat ajne hooze, ajn hemd und ajn zako an) – Ma na sobie spodnie, koszulę i marynarkę.

4. aufhaben (aufhaben) – mieć na sobie (w odniesieniu do głowy, np. kapelusz)

- Ich habe eine Mütze auf. (ich habe ajne mu(i)ce auf) – Mam na głowie czapkę.

5. umhaben (umhaben) – mieć na sobie (w znaczeniu „wokół” , np. pasek, szalik, apaszkę)

- Er  hat einen Schal um. (er hat ajnen szal um) – Ma na sobie szalik.

6. anprobieren (anprobiiren) –(przy)mierzyć

- Wo kann ich das anprobieren? (wu kan ich das anprobiiren) – Gdzie mogę to przymierzyć?

7. zuknöpfen (cukno(e)pfen) – zapinać (na guziki)

- Knöpfen Sie bitte den Mantel zu. (kno(e)pfen zi byte dejn mantel cu) – Proszę zapiąć płaszcz.

8. aufknöpfen (aufkno(e)pfen) – rozpinać (guziki)

- Es ist heiß. (es yst hajs) Ich knöpfe Ihnen den Pullover auf. (ich kno(e)pfe iinen dejn pulower auf) – Jest gorąco. Rozepnę Pan-i/-u sweter.

9. zuschnüren (cusznu(i)ren) – zasznurować, zawiązać

- Ich schnüre Ihnen Schuhe zu. (ich sznu(i)re iinen szuue cu) – Zawiążę Pan-i/-u buty.

10. aufschnüren (aufsznu(i)ren) – rozsznurować, rozwiązać

- Soll ich Ihnen Schuhe aufschnüren? (zoll ich iinen szuue aufsznu(i)ren) – Czy rozwiązać Pan-i/-u buty?

1. An der Kreuzung bin ich rechts gefahren. (an der krojzung byn ich rechts gefahren) – Na skrzyżowaniu pojechał-am/-em w prawo.
2. Die Ampel steht auf Rot. (di ampel stejt auf rot) – Jest czerwone światło.
3. Wir gehen jetzt über die Straße. (wir gejen ject u(i)ber die sztrase) – Przechodzimy teraz przez ulicę.
4. Ich bin zu schnell gefahren (ich byn zu sznell gefaaren) und habe einen Strafzettel bekommen. (und habe ajnen sztrafcetel bekomen) – Jechał-am/em za szybko i dostał-am/-em mandat.
5. Fahren Sie bitte langsamer. (faaren zi byte langzamer)
6. Schnallen Sie sich bitte an. (sznalen zi zich byte an) – Proszę zapiąć pasy.
7. Können Sie bitte hier anhalten? (ko(e)nen zi byte hiir anhalten) – Czy może się Pan/-i tu zatrzymać?
8. Wo kann man hier tanken? (wu kan man hiir tanken) – Gdzie można tu zatankować?
9. Ich habe voll getankt. (ich habe fol getankt) – Zatankował –am/-em do pełna.
10. Kann ich hier parken? (kan ich hiir parken) – Czy mogę tu zaparkować?
11. Ich hatte eine Panne. (ich hatte ajne panne) – Samochód mi się popsuł.
12. Ich hatte einen Platten und musste das Rad wechseln. (ich hatte ajnen plattyn und musste das rad wekseln) – Złapał-am/-em gumę i musiał-am/-em zmienić koło.
13. Adam hatte einen Unfall und wurde ins Krankenhaus gebracht. (Adam hatte ajnen unfall und wurde ins krankenhaus gebracht) – Adam miał wypadek i został zabrany do szpitala.
14. Wir haben eine Stunde im Stau gestanden. (wir haben ajne sztunde im sztau gesztanden) – Staliśmy godzinę w korku.
15. Er ist links abgebogen. (er yst links abgebogen) – Skręcił w lewo.
16. Ich habe mich verfahren. (ich habe mich ferfaaren) – Zabłądził-am/-em.

1. Auto (auto) – samochód
2. mit dem Auto fahren (myt dem auto faaren) –jechać samochodem
3. Straße (sztrase) – ulica
4. Autobahn (autobaan) – autostrada
5. Umleitung (umlajtung) – objazd
6. Gehweg (gejweeg) – chodnik
7. Zebrastreifen (cebrasztrajfen) – przejście dla pieszych
8. Kreisverkehr (krajsferkeer) – rondo
9. in den Kreisverkehr fahren (in den krajsferkeer faaren) – wjechać na rondo
10. Kreuzung (krojcung) – skrzyżowanie
11. an der Kreuzung links fahren (an der krojcung links faaren) – na skrzyżowaniu pojechać w lewo
12. rechts (rechts) – w prawo
13. geradeaus (geradeaus) – prosto
14. bei Rot über die Kreuzung fahren (baj rot u(i)ber di krojcung faaren) – przejechać przez skrzyżowanie na czerwonym świetle
15. Ampel (ampel) lub Verkehrsampel (ferkeersampel) – sygnalizacja świetlna
16. an der Ampel stehen (an der ampel sztejen) – stać na światłach
17. Verkehrsschild (ferkeers szild) – znak drogowy
18. Wegweiser (wegwajzer) – drogowskaz
19. im Stau stehen (im sztau stejen) – stać w korku
20. Parkplatz (parkplac) – parking
21. Parkuhr (parkuur) – parkometr
22. Autowerkstatt (autowerksztat) – warsztat samochodowy
23. Pannendienst (panendiinst) – pomoc drogowa
24. abschleppen (abszleppen) – holować
25. Tankstelle (tank sztelle) – stacja benzynowa
26. Benzin (benc in) – benzyna
27. Dieselkraftstoff (diizel kraft sztof) – olej napędowy
28. (voll) tanken [(fol)tanken] – tankować (do pełna)
29. Autowaschanlage (auto wasz anlage) – myjnia samochodowa
30. Führerschein (fu(i)rer szajn) – prawo jazdy
31. Fahrzeugschein (farcojg szajn) – dowód rejestracyjny
32. ins Auto einsteigen (ins auto ajn szteigen) – wsiadać do samochodu
33. aus dem Auto aussteigen (aus dem auto aus sztajgen) – wysiadać z samochodu
34. Auto fahren (auto faaren) – prowadzić samochód
35. sich anschnallen (zich ansznalen) – zapinać pasy
36. sich abschnallen ( zich absznallen) – odpinać pasy
37. schnell (sznel) – szybko
38. langsam (langzam) – wolno
39. bremsen (bremzen) – hamować
40. anhalten (anhalten) – zatrzymywać się
41. einen Platten haben (ajnen platyn haben) – złapać gumę
42. hupen (hupen) – trąbić
43. einen Unfall haben (ajnen unfall haben) – mieć wypadek
44. überholen (u(i)berholen) – wyprzedzać
45. rückwärts fahren (ru(i)kwerts faaren) – cofać
46. umkehren (umkejren) – zawrócić
47. abbiegen (abbiigen) – skręcać

Orientierung in der Stadt (orientiirung in der sztad) – orientacja w mieście

Entschuldigung, wo ist … (entszuldigung, wu yst) – Przepraszam, gdzie jest …

a) Post (post) – poczta
b) Einkaufszentrum (ajnkaufscentrum) – centrum handlowe
c) Bahnhof (baanhof) – dworzec
d) Apotheke (apotejke) – apteka
e) Bäckerei (bekeraj) – piekarnia
f) Krankenhaus (krankenhaus) – szpital
g) Bushaltestelle (bushaltesztele) – przystanek autobusowy
h) Kirche (kirche) - kościół
i) Taxistand (taksisztand) – postój taksówek
j) Lebensmittelgeschäft (lejbensmytelgeszeft) – sklep spożywczy
k) Gemüsestand (gemu(i)zesztand) – warzywniak
l) Altstadt (altsztad) – stare miasto
m) Flughafen (flughafen) – lotnisko

Entschuldige, wie komme / fahre ich …. (entszuldige, wii komme / faare ich) – Przepraszam, jak dojdę /dojadę …

a) zur Post (cur…) – na pocztę
b) zur Apotheke – do apteki
c) zur Bäckerei
d) zur Kirche
e) zur Altstadt
f) zur Bushaltestelle
ale:
g) zum Einkaufszentrum (cum …)
h) zum Bahnhof
i) zum Krankenhaus
j) zum Taxistand
k) zum Lebensmittelgeschäft
l) zum Gemüsestand
m) Flughafen

Gehen Sie bitte: (gejen zi byte) – Proszę iść:

a) geradeaus (geradeaus) – prosto
b) links (links) – w lewo
c) rechts (rechts) – w prawo
d) die zweite Straße links (di cwajte sztrase links) – druga ulica w lewo
e) bis zur Kreuzung (bys cur krojcung) – aż do skrzyżowania
f) die Mozartstraße entlang (di mocartsztrase entlang) – wzdłuż ulicy Mozarta

1. Das ist in der Nähe. (das yst in der neje) – To jest w pobliżu.
2. Das ist (nicht) weit von hier. (das yst (nicht) wajt fon hiir) – To (nie)daleko stąd.
3. Ich weiß es leider nicht. (ich wajs es lajder nicht) – Niestety nie wiem.
4. Ich kenne mich in der Stadt nicht aus. (ich kenne mich in der sztad nicht aus) – Nie orientuję się w tym mieście.
5. Ich bin fremd hier. (ich byn fremd hiir) – Nie jestem stąd.
6. Fahren Sie mit dem Bus Nr. 2 (faaren zi myt dem bus numer cwaj) – Proszę pojechać autobusem nr 2.

Familie (familje) – rodzina

1. Eltern (eltern) – rodzice
2. Mutter (muter) / Mutti (muti) – matka / mama
3. Vater (fater) / Papa (papa) – ojciec / tata
4. Großeltern (grooseltern) – dziadkowie
5. Großmutter (groosmuter) / Oma (ooma) – babcia/ babunia
6. Großvater (groosfater) / Opa (oopa) – dziadek / dziadziuś
7. Urgroßeltern (urgrooseltern) – pradziadkowie
8. Urgroßmutter (urgroosmuter) / Uroma (urooma) – prababcia
9. Urgroßvater (urgroosfater) / Uropa (uroopa) - pradziadek
10. Kind (kind) – dziecko
11. Kinder (Kinder) – dzieci
12. Enkelkinder (enkelkinder) – wnuki
13. Enkel (enkel) – wnuk
14. Enkelin (enkelin) – wnuczka
15. Tochter (tochter) – córka
16. Sohn (zoon) – syn
17. Einzelkind (ajncelkind) – jedynak
18. Geschwister (geszwyster) – rodzeństwo
19. Schwester (szwester) – siostra
20. Bruder (bruder) – brat
21. Ehepaar (ejepaar) – małżeństwo
22. Ehefrau / Frau (ejefrau / frau) – żona
23. Ehemann / Mann (ejeman / man) – mąż
24. Tante (tante) – ciotka
25. Onkel (onkel) – wuj
26. Nichte (nichte) – siostrzenica / bratanica
27. Neffe (nefe) – siostrzeniec / bratanek
28. Verwandte (ferwandte) – krewni
29. Schwiegereltern (szwigereltern) – teściowie
30. Schwiegermutter (szwigermuter) – teściowa
31. Schwiegervater (szwigerfater) – teść
32. Schwiegertochter (szwigertochter) – synowa
33. Schwiegersohn (szwigerzoon) – zięć
34. Partner (partner) – partner
35. Partnerin (partnerin) – partnerka
36. Familientreffen (familientrefen) – spotkanie rodzinne
37. Geburtstag (geburtstag) – urodziny
38. Namenstag (namenstag) – imieniny

Familie (familje) – rodzina

1. Eltern (eltern) – rodzice
2. Mutter (muter) / Mutti (muti) – matka / mama
3. Vater (fater) / Papa (papa) – ojciec / tata
4. Großeltern (grooseltern) – dziadkowie
5. Großmutter (groosmuter) / Oma (ooma) – babcia/ babunia
6. Großvater (groosfater) / Opa (oopa) – dziadek / dziadziuś
7. Urgroßeltern (urgrooseltern) – pradziadkowie
8. Urgroßmutter (urgroosmuter) / Uroma (urooma) – prababcia
9. Urgroßvater (urgroosfater) / Uropa (uroopa) - pradziadek
10. Kind (kind) – dziecko
11. Kinder (Kinder) – dzieci
12. Enkelkinder (enkelkinder) – wnuki
13. Enkel (enkel) – wnuk
14. Enkelin (enkelin) – wnuczka
15. Tochter (tochter) – córka
16. Sohn (zoon) – syn
17. Einzelkind (ajncelkind) – jedynak
18. Geschwister (geszwyster) – rodzeństwo
19. Schwester (szwester) – siostra
20. Bruder (bruder) – brat
21. Ehepaar (ejepaar) – małżeństwo
22. Ehefrau / Frau (ejefrau / frau) – żona
23. Ehemann / Mann (ejeman / man) – mąż
24. Tante (tante) – ciotka
25. Onkel (onkel) – wuj
26. Nichte (nichte) – siostrzenica / bratanica
27. Neffe (nefe) – siostrzeniec / bratanek
28. Verwandte (ferwandte) – krewni
29. Schwiegereltern (szwigereltern) – teściowie
30. Schwiegermutter (szwigermuter) – teściowa
31. Schwiegervater (szwigerfater) – teść
32. Schwiegertochter (szwigertochter) – synowa
33. Schwiegersohn (szwigerzoon) – zięć
34. Partner (partner) – partner
35. Partnerin (partnerin) – partnerka
36. Familientreffen (familientrefen) – spotkanie rodzinne
37. Geburtstag (geburtstag) – urodziny
38. Namenstag (namenstag) – imieniny

1. Das Wetter ist heute schön/schlecht. (das wetter yst hojte szo(e)n/szlecht) – Dziś jest piękna/zła pogoda.
2. Es ist kalt/warm. (es yst kalt/warm) – Jest zimno/ciepło.
3. Es regnet. (es rejgnet) – Pada deszcz.
4. Es schneit. (es sznajt) – Pada śnieg.
5. Heute haben Sie Besuch. (hojte haben zii bezuch) – Dziś będzie Pan/-i miał/-a gości.
6. Möchten Sie eine Tasse Kaffee? (mo(e)chten zii ajne tase kafee) – Czy chciał(a)by Pan(i) filiżankę kawy?
7. Haben Sie Enkelkinder? (haben zii enkelkinder) – Czy ma Pan/-i wnuki?
8. Heute fühle ich mich nicht wohl. (hojte fu(i)le ich mich nicht wool) – Dziś nie czuję się dobrze.
9. Was wollen Sie heute anziehen? (was wollen zi hojte anc-ijen) – Co chce Pan/-i dziś założyć.
10. Ich habe mich verlaufen. (ich habe mich ferlaufen) – Zabłądził-am/em.
11. Ich habe Angst vor großen Hunden. (ich habe angst for grosen hunden) – Boję się dużych psów.
12. Wo befindet sich das Badezimmer? (wu befyndet zich das badec-immer) – Gdzie znajduje się łazienka?
13. Ich habe keine Kinder. (ich habe kajne kinder) – Nie mam dzieci.
14. Ich habe eine Tochter / einen Sohn. (ich habe ajne tochter / ajnen zoon) – Mam córkę / syna.
15. Sie / er heißt … (zii / er hajst …) – Ona /on nazywa się …
16. Mein Mann / meine Frau lebt nicht mehr. (majn man / majne frau lejbt nicht meer) – Mój mąż / moja żona już nie żyje.

1. Ich muss einkaufen gehen. (ich mus ajnkaufen gejen) – Muszę iść po zakupy.
2. Ich bin fix und fertig. (ich byn fyks und fertig) – Jestem wykończon-a/-y.
3. Ich gehe in die Küche. (ich geje in di ku(i)che) – Idę do kuchni.
4. Ich gehe ins Bad. (ich geje ins bad) – Idę do łazienki.
5. Ich gehe in die Toilette. ( ich geje in di toalete) – Idę do toalety.
6. Ich gehe jetzt duschen. (ich geje ject duszen) – Idę teraz wziąć prysznic.
7. Ich komme gleich. (ich kome glajch) – Zaraz wrócę.
8. Rücken Sie bitte: (ru(i)ken zii byte: ) – Proszę się przesunąć:

- nach links (nach links) – w lewo

-  nach rechts (nach rechts) – w prawo

- nach oben (nach oben) – do góry

- nach unten. (nach unten) – w dół.

9. Drehen Sie sich bitte auf die rechte Seite. (drejen zii zich byte auf die rechte sajte) – Proszę się przewrócić na prawy bok.
10. Drehen Sie sich bitte auf die linke Seite. (drejen zii zich byte auf die linke sajte) – Proszę się przewrócić na lewy bok.
11. Heben Sie bitte Ihr linkes Bein. (hejben zii byte iir linkes bajn) – Proszę podnieść lewą nogę.
12. Heben Sie bitte Ihr rechtes Bein. (hejben zii byte iir rechtes bajn) – Proszę podnieść prawą nogę.
13. Heben Sie bitte Ihre linke Hand. (hejben zii byte iire linke hand) – Proszę podnieść lewą rękę.
14. Heben Sie bitte Ihre rechte Hand. (hejben zii byte iire rechte hand) – Proszę podnieść lewą rękę.
15. Heben Sie bitte Ihren Kopf. (hejben zii byte iiren kopf) – Proszę unieść głowę.
16. Machen Sie bitte ein Nickerchen (machen zii byte ajn nikerchien) – Proszę się zdrzemnąć.
17. Versuchen Sie bitte einzuschlafen. (ferzuchen zii byte ajncuszlafen) – Proszę spróbować zasnąć.

0 – null (nul)

1 – eins (ajns)

2 – zwei (cwaj)

3 – drei (draj)

4 – vier (fiir)

5 – fünf (fu(i)nf)

6 – sechs (zeks)

7 – sieben (ziiben)

8 – acht (acht)

9 – neun (nojn)

10 – zehn (cejn)

11 – elf (elf)

12 – zwölf (cwo(e)lf)

13 – dreizehn (drajcejn)

14 – vierzehn (fiircejn)

15 – fünfzehn (fu(i)nfcejn)

16 – sechzehn (zechcejn)

17 – siebzehn (ziibcejn)

18 – achtzehn (achtcejn)

19 – neunzehn (nojncejn)

20 – zwanzig (cwancig)

30 – dreißig (drajsig)

40 – vierzig (fiircig)

50 – fünfzig (fu(i)nfcig)

60 – sechzig (zechcig)

70 – siebzig (ziibcig)

80 – achtzig (achtcig)

90 – neunzig (nojncig)

100 – (ein)hundert [(ajn)hundert]

Liczebniki poniżej miliona zapisujemy jako jedno słowo.

Liczebniki od 21 do 99 czytamy „od tyłu”

21 – dosłownie „1 i 20” – einundzwanzig (ajnundcwanzig) (zapisujemy bez „s” z wyrazu „eins” )

32 – zweiunddreißg (cwajunddrajsig)

87 – siebenundachtzig (ziibenundachtcig)

93 – dreiundneunzig (drajundnojncig)

Liczebniki powyżej 100

200 – zweihundert

300 – dreihundert

400 – vierhundert itd.

1000 – (ein)tausend – [(ajn)tauzend]

2000 – zweitausend

10000 – zehntausend

200000 – zweihunderttausend

1000000 – Million (milion)

2597 – zweitausednfüfhundertsiebenundneunzig

12435 – zwölftausendvierhundertfünfunddreißig

2876543 – zwei Millionen achthundertsechsundsiebzigtausendfünfhundertdreiundvierzig

1. Reise (rajze) – podróż
2. reisen (rajzen) – podróżować
3. Reisende (rajzende) – podróżny
4. Bus (bus) – autobus
5. mit dem Bus fahren (myt dem bus faaren) – jechać autobusem
6. Bushaltestelle (bushaltesztele) – przystanek autobusowy
7. an der Bushaltestelle warten (an der bushaltesztele warten) – czekać na przystanku
8. in einen Bus einsteigen (in ajnen bus ein sztajgen) – wsiadać do autobusu
9. aus einem Bus aussteigen (aus ajnem bus aus sztajgen) – wysiadać z autobusu
10. Fahrkarte (faarkarte) – bilet
11. normale Fahrkarte (normale faarkarte) – bilet normalny
12. ermäßigte Fahrkarte (ermesigte faarkarte) – bilet ulgowy
13. Monatskarte (monatskarte) – bilet miesięczny
14. Fahrkarte entwerten (faarkarte entwerten) – kasować bilet
15. schwarzfahren (szwarcfaaren) – jechać na gapę
16. Fahrplan (faarplan) – rozkład jazdy
17. Abfahrt (abfaart) – odjazd
18. Ankunft (ankunft) – przyjazd
19. Verspätung (ferszpejtung) –opóźnienie
20. Abfahrtszeit (abfaarts cajt) – godzina odjazdu
21. Busnummer (busnumer) – numer autobusu
22. Straßenbahn (sztrasenbaan) – tramwaj
23. mit der Straßenbahn fahren (mit der sztrasenbaan faaren) – jechać tramwajem
24. Zug (cuk) – pociąg
25. mit dem Zug fahren (myt dem cuk faaren) – jechać pociągiem
26. Bahnsteig (baansztajg) –peron
27. Gleis (glajs) – tor
28. Fahrkartenschalter (faarkartenszalter) – kasa biletowa
29. Auskunft (auskunft) – informacja
30. Warteraum (warteraum) – poczekalnia
31. Wagen (waagen) – wagon
32. Schlafwagen (szlafwaagen) – wagon sypialny
33. Abteil (abtajl) – przedział
34. Platz (plac) – miejsce
35. Platz nehmen (plac nejmen) – zająć miejsce
36. Schaffner (szafner) – konduktor
37. Flugzeug (flugcojk) – samolot
38. mit dem Flugzeug fliegen (myt dem flugcojk fliigen) – lecieć samolotem
39. Koffer packen (kofer paken) – pakować walizki
40. Handgepäck (handgepek) – bagaż podręczny
41. Abflug (abflug) – odlot
42. Ankunft (ankunft) – przylot
43. starten (sztarten) – startować
44. landen (landen) – lądować
45. Schiff (szyf) – statek
46. mit dem Schiff fahren (myt dem szyf faaren) – płynąć (dosłownie jechaćJ) statkiem
47. Fahrrad (faarad) – rower
48. Rad fahren (rad faaren) – jeździć na rowerze
49. Straßenbahn (sztrasenbaan) – tramwaj
50. mit der Straßenbahn fahren (myt der sztrasenbaan faaren) – jechać tramwajem

1. Von welchem Gleis fährt der Zug nach Berlin ab? (fon welchem glajs fert der cuk nach Berlin ab) - Z którego toru odjeżdża pociąg do Berlina?
2. Muss ich umsteigen? (mus ich umsztajgen) – Czy muszę się przesiadać?
3. Nein, der Zug fährt direkt nach Berlin. (najn, der cuk fert direkt nach Berlin) – Nie, ten pociąg jedzie bezpośrednio do Berlina.
4. Wann fährt der Zug nach Bochum ab? (wan fert der cuk nach Bochum ab) – Kiedy odjeżdża pociąg do Bochum?
5. Ich gehe in den Warteraum. (ich geje in den warteraum) – Idę do poczekalni.
6. Wo ist die Gepäckaufbewahrung? (wu yst dii gepekaufbewaarung) – Gdzie jest przechowalnia bagażu?
7. Der Zug aus Hamburg kommt mit 10 Minuten Verspätung an. (der cuk aus Hamburg komt myt cejn minuten verszpejtung an)
8. Gestern bin ich mit dem Schiff gefahren. (gestern byn ich myt dem szif gefahren) – Wczoraj płyn-ęłam/ąłem statkiem.
9. Ich bin mit dem Bus nach Deutschland gefahren. (ich bin myt dem bus nach dojczland gefahren) – Przyjechał-am/-em do Niemiec autobusem.
10. Mein Flugzeug ist noch nicht gestartet. (majn flugcojk yst noch nicht gestartet) – Mój samolot jeszcze nie wystartował.
11. Das Flugzeug ist schon gelandet. (das flugcojk yst szon gelandet) – Samolot już wylądował.
12. Ich bin mit dem Flugzeug geflogen. (ich byn myt dem flugcojk geflogen) – Przleciał-am/em samolotem.
13. Ich habe 10 Minuten auf den Bus gewartet. (ich habe cejn minuten auf den bus gewartet) – Czekał-am/em 10 minut na autobus.
14. Ich habe die Fahrkarte (nicht) entwertet. (ich habe di faarkarte (nicht) entwertet) – (Nie) skasował-am/-em bilet(u)
15. Ich bin nie schwarzgefahren. (ich byn nii szwarcgefahren) – Nigdy nie jechał –am/-em na gapę.

1. Von welchem Gleis fährt der Zug nach Berlin ab? (fon welchem glajs fert der cuk nach Berlin ab) - Z którego toru odjeżdża pociąg do Berlina?
2. Muss ich umsteigen? (mus ich umsztajgen) – Czy muszę się przesiadać?
3. Nein, der Zug fährt direkt nach Berlin. (najn, der cuk fert direkt nach Berlin) – Nie, ten pociąg jedzie bezpośrednio do Berlina.
4. Wann fährt der Zug nach Bochum ab? (wan fert der cuk nach Bochum ab) – Kiedy odjeżdża pociąg do Bochum?
5. Ich gehe in den Warteraum. (ich geje in den warteraum) – Idę do poczekalni.
6. Wo ist die Gepäckaufbewahrung? (wu yst dii gepekaufbewaarung) – Gdzie jest przechowalnia bagażu?
7. Der Zug aus Hamburg kommt mit 10 Minuten Verspätung an. (der cuk aus Hamburg komt myt cejn minuten verszpejtung an)
8. Gestern bin ich mit dem Schiff gefahren. (gestern byn ich myt dem szif gefahren) – Wczoraj płyn-ęłam/ąłem statkiem.
9. Ich bin mit dem Bus nach Deutschland gefahren. (ich bin myt dem bus nach dojczland gefahren) – Przyjechał-am/-em do Niemiec autobusem.
10. Mein Flugzeug ist noch nicht gestartet. (majn flugcojk yst noch nicht gestartet) – Mój samolot jeszcze nie wystartował.
11. Das Flugzeug ist schon gelandet. (das flugcojk yst szon gelandet) – Samolot już wylądował.
12. Ich bin mit dem Flugzeug geflogen. (ich byn myt dem flugcojk geflogen) – Przleciał-am/em samolotem.
13. Ich habe 10 Minuten auf den Bus gewartet. (ich habe cejn minuten auf den bus gewartet) – Czekał-am/em 10 minut na autobus.
14. Ich habe die Fahrkarte (nicht) entwertet. (ich habe di faarkarte (nicht) entwertet) – (Nie) skasował-am/-em bilet(u)
15. Ich bin nie schwarzgefahren. (ich byn nii szwarcgefahren) – Nigdy nie jechał –am/-em na gapę.

Odmiana czasownika przez osoby

W języku niemieckim czasownik odmienia się przez osoby:

ich – ja

du – ty

er – on

sie – ona

es – ono

wir – my

ihr – wy

sie – oni, one

Sie – Pan, Pani, Państwo (forma grzecznościowa)

Odmiana czasownika polega na dodaniu do jego tematu końcówki charakterystycznej dla danej osoby. Temat czasownika uzyskujemy poprzez odrzucenie od bezokolicznika końcówki „-en”

machen – robić " mach (temat czasownika) występuje w każdej osobie

ich mach – e

du mach – st

er mach – t

sie mach – t

es mach – t

wir mach – en 

ihr mach – t

sie mach – en

Sie mach – en

Czasownik „sein” (być) odmienia się w następujący sposób:

ich bin

du bist

er ist

sie ist

es ist

wir sind

ihr seid

sie sind

Sie sind

Czasownik „haben” (mieć) odmienia się w następujący sposób.

ich habe

du hast !!!

er hat !!!

sie hat !!!

es hat !!!

wir haben

ihr habt

sie haben

Sie haben

W języku niemieckim istnieje również spora grupa czasowników odmieniających się nieregularnie, tzn. oprócz charakterystycznych końcówek osobowych w 2. i 3. osobie liczby pojedynczej zachodzą  zmiany w temacie czasownika.

I zmiana „a” na „ä”

1. fahren (jeździć), waschen (myć), laufen (biegać), tragen (nosić)

ich fahre

du fährst !!!

er fährt !!!

sie fährt!!!

es fährt !!!

wir fahren

ihr fahrt

sie fahren

Sie fahren

II zmiana „e” na „i”

1. helfen (pomagać), geben (dawać), werfen(rzucać), treffen (spotykać), sprechen (mówić)

ich helfe

du hilfst !!!

er hilft !!!

sie hilft !!!

es hilft !!!

wir helfen

ihr helft

sie helfen

Sie helfen

III zmiana „e” na „ie”

1. sehen (widzieć), lesen (czytać)

ich sehe

du siehst !!!

er sieht !!!

sie sieht !!!

es sieht !!!

wir sehen

ihr seht

sie sehen

Sie sehen

Czasowniki zwrotne

W języku niemieckim zaimek zwrotny „sich” (się) podlega odmianie przez osoby. Należy też pamiętać o tym, że nie wszystkie czasowniki, które w języku polskim są czasownikami zwrotnymi, są takie w języku niemieckim i odwrotnie.

Niektóre czasowniki zwrotne w języku polskim, a w niemieckim nie:

- heißen – nazywać się

- lernen – uczyć się

- lachen – śmiać się

- beginnen – zaczynać się

Niektóre czasowniki zwrotne w języku niemieckim, a w polskim nie:

- sich setzen – siadać

- sich ausruhen – odpocząć

- sich erholen – wypoczywać

Odmiana czasownika zwrotnego na przykładzie czasownika „sich interessieren” (interesować się)

ich interessiere mich

du interessierst dich

er interessiert sich

sie interessiert sich

es interessiert sich

wir interessieren uns

ihr interessiert euch

sie interessieren sich

Sie interessieren sich

1. Seife (zajfe) – mydło
2. Duschgel (duszgel) – żel pod prysznic
3. Schwamm (szwam) – gąbka
4. Bimsstein (bims sztajn) – pumeks
5. Zahnpasta (caanpasta) –pasta do zębów
6. Zahnbürste (caanbu(i)rste) – szczoteczka do zębów
7. Zahnseide (caanzajde) – nitka do zębów
8. sich die Zähne putzen (zich di cejne putzen) – myć zęby
9. Mundwasser (muntwaser) – płyn do płukania jamy ustnej
10. Deo (deo) – dezodorant
11. Creme (krejm) – krem
12. Creme auftragen (krejm auftragen) – nakładać krem
13. der Balsam (balzam) – balsam
14. die Damenbinde (damenbynde) – podpaska
15. Shampoo (szampu) – szampon
16. die Haare waschen / trocknen – (di haare waszen / troknen) – myć / suszyć włosy
17. Kamm (kam) – grzebień
18. (sich) kämmen [(zich) kemen] – czesać (się)
19. Haarbürste (haarbu(i)rste) – szczotka do włosów
20. bürsten (bu(i)rsten) – szczotkować
21. Haartrockner (haartrokner) – suszarka do włosów
22. Lippenstift (lypensztyft) – szminka
23. Rasierschaum (raziirszaum)– pianka do golenia
24. Rasiergel (raziirgel) – żel do golenia
25. Rasierpinsel (raziirpynzel) – pędzel do golenia
26. Rasierwasser (raziirwasser) – płyn po goleniu
27. Nagelschere (nagelszejre) – nożyczki do paznokci
28. Nagelknipser (nagelknypser) – cążki do paznokci
29. Nagelfeile (naglefajle) – pilniczek do paznokci
30. Nagellack (nagellak) – lakier do paznokci

1. Ich putze mir die Zähne. (ich puce mir di cejne) – Myję zęby.
2. Ich putze Ihnen die Zähne. (ich puce iinen di cejne) – Umyję Pan-i/-u zęby.
3. Ich wasche Ihnen die Haare. (ich wasze iinen di haare) – Umyję Pan-i/-u włosy.
4. Jetzt trocknen wir die Haare. (ject troknen wir di haare) – Teraz wysuszymy włosy.
5. Ich kämme Sie. (ich keme zii) – Uczeszę Pan-ią/a
6. Ich möchte Sie rasieren. (ich mo(e)chte zii raziiren) – Chciał(a)bym Pana ogolić.
7. Zuerst seife ich Ihnen den Rücken ein. (cuerst zajfe ich iinen den ru(i)ken ajn) – Najpierw namydlę Pan-i/-u plecy.
8. Ich schneide Ihnen die Fingernägel ab. (ich sznajde iinen di fingernegel ab) – Obetnę Pan-i/-u paznokcie.
9. Ich feile Ihnen die Fingernägel. (ich fajle iinen di fingernegel) – Opiłuję Pani paznokcie.
10. Ich lackiere Ihnen die Fingernägel. (ich lakiire iinen di fingernegel) – Pomaluję Pani paznokcie.
11. Morgens und abends trage ich meine Creme auf. (morgens und abends trage ich majne krejm auf) – Rano i wieczorem smaruję się swoim kremem.

W języku niemieckim istnieją czasowniki regularne, przy odmianie których należy pamiętać o pewnych odstępstwach od reguł. Należą do nich:

I Czasowniki, których temat kończy się na: -t, -chn, -tm, -ffn, -d

W 2.i 3. osobie liczby pojedynczej oraz w 2. osobie liczby mnogiej otrzymują one jeszcze „e” przed charakterystycznymi końcówkami.

1. arbeiten (arbajten) – pracować

temat czasownika: arbeit

1. zeichen (cajchnen) – rysować

temat czasownika: zeich

II Czasowniki, których temat kończy się na -s, -ß, -tz, -x, -z.

W 2. osobie liczby pojedynczej nie otrzymują one końcówki „st”, lecz „t”. Tym samym 2. i 3. osoba liczby pojedynczej mają taką samą formę.

1. heißen (hajsen) – nazywać się

temat czasownika: heiß

1. sitzen (zycen) – siedzieć

temat czasownika: sitz

III Czasowniki kończące się na –eln

Ich temat uzyskujemy poprzez odrzucenie końcówki –n. W 1. osobie liczby pojedynczej czasowniki te tracą „e” z tematu, a w 1. i 3. osobie liczby mnogiej do tematu otrzymują tylko końcówkę „n”.

1. sammeln (zameln) – zbierać, kolekcjonować

temat czasownika: sammmel

1. angeln (angeln) – wędkować

temat czasownika: angel

IV Czasowniki kończące się na –ern

Ich temat również uzyskujemy poprzez odrzucenie końcówki –n. W języku potocznym w 1. osobie liczby pojedynczej czasowniki te także mogą (ale nie muszą) stracić „e” z tematu.

1. verbessern (ferbesern) – poprawiać

temat czasownika: verbesser

1. bewundern (bewundern) – podziwiać

temat czasownika: bewunder

1. Ich fühle mich heute nicht besonders. (ich fu(i)le mich hojte nicht bezonders) – Czuję się dziś niezbyt dobrze.
2. Mir ist schwindlich. ( mir yst szwindlich) – Kręci mi się w głowie.
3. Der Kopf tut mir weh. (der kopf tut mir wee) – Boli mnie głowa.
4. Mir ist kalt. (mir yst kalt) – Jest mi zimno.
5. Ich habe Schüttelfrost. (ich habe szu(i)telfrost) – Mam dreszcze.
6. Ich vermute, ich habe Fieber. (ich fermute, ich habe fiiber) – Przypuszczam, że mam gorączkę.
7. Ich schwitze sehr. (ich szwyce zeer) – Bardzo się pocę.
8. Wo haben Sie einen Verbandskasten? (wu haben zii ajnan ferbandskasten) – Gdzie ma Pan-i apteczkę?
9. Ich mache Ihnen einen Umschlag. (ich mache iinen ajnen umszlag) – Zrobię Pan-i/-u okład.
10. Meine Haut juckt. (majne haut jukt) – Skóra mnie swędzi.
11. Ich habe Gelenkschmerzen. (ich habe gelenkszmercen) – Bolą mnie stawy.
12. Ich gehe an Krücken. (ich geje an kru(i)ken) – Chodzę o kulach.
13. Ich brauche meine Krücke. (ich brauche majne kru(i)ke) – Potrzebuję swojej kuli.
14. Ich bin gehbehindert. (ich byn gejbehindert) – Mam trudności z chodzeniem.
15. Sie haben heute hohen Blutdruck. (zii haben hojte hoen blutdruk) – Ma Pan-i dziś wysokie ciśnienie.
16. Er ist rechtsseitig gelähmt. (er yst rechts zajtig gelejmt) – On jest prawostronnie sparaliżowany.

Einkäufe (ajnkojfe) – zakupy

1. Kunde (kunde) – klient
2. Verkäufer (ferkojfer) – sprzedawca
3. Geschäft (geszeft) – sklep, interes
4. im Geschäft (im geszeft) – w sklepie
5. Tante – Emma – Laden (tante emma laden) – mały sklep, sklepik
6. im Tante – Emma – Laden (im tante emma laden) – w sklepiku
7. einkaufen (ajnkaufen) – robić zakupy
8. kaufen (kaufen) – kupować
9. verkaufen (ferkaufen) – sprzedawać
10. bezahlen (becaalen) – płacić
11. Schlange sehen (szlange sztejen) – stać w kolejce
12. Lebensmittelgeschäft (lejbensmytelgeszeft) – sklep spożywczy
13. im Lebensmittelgeschäft (im lejbensmytelgeszeft) – w sklepie spożywczym
14. Butter (buter) – masło
15. Schinken (szinken) – szynka
16. Quark (kfark) – twaróg
17. Supermarkt (zupermarkt) – supermarket
18. im Supermarkt (im zupermarkt) – w supermarkecie
19. Markt (markt) – rynek
20. auf dem Markt (auf dem markt) – na rynku
21. Schuhladen ( szuuladen) – sklep obuwniczy
22. im Schuhladen ( im szuuladen) – w sklepie obuwniczym
23. Bekleidungsladen (beklajdungsladen) – sklep odzieżowy
24. im Bekleidungsladen (im beklajdungsladen) – w sklepie odzieżowym
25. anprobieren (anprobiiren) – przymierzać

Przydatne zdania:

1. Sie wünschen? (zii wu(i)nszen) – Czego Pan-i sobie życzy?
2. Was brauchen Sie? (was brauchen zii) – Czego Pan-i potrzebuje?
3. Was darf es sein? (was darf es sajn) – Co podać?
4. Haben Sie noch einen Wunsch? (haben zii noch ajnen wunsz) – Czy ma Pan-i jeszcze jakieś życzenie?
5. Haben Sie frische Trauben? (haben zii frysche trauben) – Czy ma Pan-i świeże winogrona?
6. Ich möchte …/Ich hätte gern… (ich mo(e)chte …/ich hete gern…) – Chciał(a)bym …
7. Was /lub: Wie viel /kostet ein Kilo Ӓpfel? (was/wi fiil/ kostet ein kilo epfel) – Ile kosztuje kilogram jabłek?
8. Das ist teuer/billig. (das yst tojer/billig) – To jest drogie/tanie.
9. Ich nehme (noch) 200 Gramm Käse. (ich nejme (noch) cwajhundert gram kejze) – Wezmę (jeszcze) 200 gram sera.
10. Sonst noch etwas? (zonst noch etwas) – Coś jeszcze?
11. Was macht das zusammen? (was macht das cuzamen) – Ile to będzie razem?
12. Das macht 4.80 €. (das macht fiir ojro achtcig) – To będzie 4,80 €.
13. Darf ich mit der Karte bezahlen? (darf ich myt der karte becaalen) – Czy mogę zapłacić kartą?
14. Ich bezahle bar. (ich becaale bar) – Płacę gotówką.
15. Haben Sie Kleingeld? (haben zii klajngeld) – Czy ma Pan-i drobne?
16. Ich möchte eine Hose kaufen. (ich mo(e)chte ajne hoze kaufen) – Chciał(a)bym kupić spodnie.
17. Welche Größe brauchen Sie? ( Welche gro(e)se brauchen zii) – Jakiego rozmiaru Pan-i potrzebuje?
18. Welche Farbe möchten Sie? (welche farbe mo(e)chten zii) – Jaki chce Pan-i kolor ?
19. Wo ist der Anproberaum? (wu yst der anproberaum) – Gdzie jest przymierzalnia?
20. Die Hose ist zu klein. (dii hoze yst cu klajn) – Te spodnie są za małe.
21. Die Farbe gefällt mir nicht. ( dii farbe gefelt mir nicht) – Nie podoba mi się ten kolor.
22. Sie bezahlen an der Kasse. (zii becaalen an der Kasse) – Płaci Pan-i w kasie.
23. Ich habe 20 Minuten Schlange gestanden. (ich habe cwancig minuten szlange gestanden) – 20 minut stał-am/em w kolejce.

1. Soll ich Ihnen das Kissen zurechtrücken? (zol ich iinen das kisen curechtru(i)ken) – Czy poprawić Pan-i/-u poduszkę?
2. Legen Sie sich bitte auf die Seite. (lejgen zii zich byte auf di zajte) – Proszę położyć się na boku.
3. Richten Sie sich bitte auf. (richten zii zich byte auf) – Proszę się podnieść.
4. Jetzt muss ich Urinbeutel leeren. (ject mus ich urinbojtel lejren) – Teraz muszę opróżnić worek na mocz.
5. Beugen Sie bitte den Kopf zurück. (bojgen zii byte den kopf curu(i)k) – Proszę przechylić głowę do tyłu.
6. Ich hoffe, es wird Ihnen schmecken. (ich hoffe, es wird iinen szmeken) – Mam nadzieję, że będzie Pan-i/-u smakowało.
7. Das schmeckt gut. (das szmekt gut) – To dobrze smakuje.
8. Das ist lecker. (das yst leker) – To jest pyszne.
9. Was ist Ihre Lieblingsspeise? (was yst iire liiblings-szpajse) – Jaka jest Pan-i/-a ulubiona potrawa?
10. Die Suppe ist zu kalt. Bitte erwärmen Sie sie. (di zuppe yst cu kalt. Byte erwermen zii zii) – Zupa jest za zimna. Proszę ją podgrzać.
11. Machen Sie bitte das Licht an. (machen zii byte das lich an) – Proszę zapalić światło.
12. Machen Sie bitte das Licht aus. (machen zii byte das lich aus) – Proszę zgasić światło.
13. Setzen Sie bitte Kaffeewasser auf. (zecen zii byte kafeewaser auf) – Proszę wstawić wodę na kawę.
14. Machen Sie den Wasserhahn zu. (machen zii den waserhaan cu) – Proszę zakręcić kran.
15. Ich muss jetzt das Geschirr spülen. (ich muss ject das geszyr szpu(i)len) – Muszę teraz umyć naczynia.

Czasowniki modalne

Czasowniki modalne w języku niemieckim odmieniają się inaczej niż pozostałe czasowniki  . W 1.i 3. osobie liczby pojedynczej brakuje charakterystycznych końcówek osobowych, formy te są identyczne.

Czasowniki modalne w zdaniu występują zazwyczaj z innym czasownikiem. Czasownik ten występuje na końcu zdania w nieodmiennej formie.

Odmiana czasowników modalnych:

können (ko(e)nen) – móc, umieć, potrafić

• Ich kann sehr gut Englisch sprechen. (ich kan zeer gut englisz szprechen) – Umiem bardzo dobrze mówić po angielsku.
• Was kannst du nicht machen? (was kanst du nicht machen) – Czego nie umiesz robić?
• Können Sie mir bitte helfen? (ko(e)nen zii mir byte helfen) – Czy może mi Pan-i pomóc?

wollen (wolen) – chcieć

• Wir wollen morgen ins Kino gehen. (wir wolen morgen ins kino gejen) – Chcemy iść jutro do kina.
• Was willst du im Sommer machen? (was wilst du im zommer machen) – Co chcesz robić latem?
• Wollen Sie vielleicht etwas essen? (wolen zii filajcht etwas esen) – Czy chce Pan-i może coś zjeść?

sollen (zolen) – mieć obowiązek, powinność

• Soll ich dir helfen? (zol ich dir helfen) – Czy mam ci pomóc?
• Du sollst mehr lernen. (du zolst meer lernen) – Powinieneś się więcej uczyć.

müssen (mu(i)sen)– musieć

• Ich muss heute meine Wohnung aufräumen. (ich mus hojte majne wonung aufrojmen) – Muszę dziś posprzątać swoje mieszkanie.
• Wir müssen uns am Wochenende treffen. (wir mu(i)sen uns am wochenende treffen) – Musimy się spotkać w weekend.

mögen (mo(e)gen) – lubić

• Ich mag Kaffee mit Milch. (ich mag kafee myt milch) – Lubię kawę z mlekiem.
• Mögt ihr Trauben? (mo(e)gt iir trauben) – Czy lubicie winogrona?
• Was magst du nicht? (was magst du nicht) – Czego nie lubisz?

Czasownik mögen bardzo często występuje w trybie przypuszczającym, wyraża wtedy życzenie, pragnienie. (ich möchte – chciał-abym/bym)

Odmiana czasownika mögen w trybie przypuszczającym

• Ich möchte in auf dem Land wohnen. (ich mo(e)chte auf dem land woonen) – Chciał-abym/bym mieszkać na wsi.
• Was möchtet ihr im Sommer machen? (was mo(e)chtet iir im zomer machen) – Co chcielibyście robić latem?

dürfen (du(i)rfen) – mieć pozwolenie, móc

• Hier darfst du nicht parken. (hiir darfst du nicht parken) – Nie wolno ci tu parkować.
• Darf ich Sie duzen? (darf ich zii ducen) – Czy mogę mówić Pan-i/u na „ty”?
• Hier dürfen wir rauchen. (hiir du(i)rfen wir rauchen) – Tutaj możemy palić.

1. Ich muss den Müll wegbringen / wegwerfen. (ich mus den mu(i)l wegbringen/wegwerfen) – Muszę wynieść/wyrzucić smieci.
2. Was soll ich im Geschäft kaufen? (was zol ich im geszeft kaufen) – Co mam kupić w sklepie?
3. Wie kann ich Ihnen helfen? (wii kan ich iinen helfen) – Jak mogę Pan-i/-u pomóc?
4. Um wie viel Uhr wollen Sie zu Mittag essen? (um wii fiil ur wollen zi cu mytag essen) – O której godzinie chce Pan/-i zjeść obiad?
5. Ich möchte Tomatensuppe kochen. (ich mo(e)chte tomaten zupe kochen) – Chciałabym ugotować zupę pomidorową.
6. Die Suppe ist lecker. (di zupe yst leker) – Zupa jest pyszna.
7. Ich decke gleich den Tisch. (ich deke glajch den tysz) – Zaraz nakryję do stołu.
8. Guten Appetit. (guten apetit) – Smacznego.
9. Bedienen Sie sich bitte. (bediinen zii zich byte) – Proszę się częstować.
10. Ich möchte noch ein bisschen mehr Reis. (ich mo(e)chte noch ajn byschien meer rajs) – Chciał(a)bym jeszcze trochę więcej ryżu.
11. Ich bin noch hungrig. (ich byn noch hungrig) – Jestem jeszcze głodn-y/-a.
12. Ich bin schon satt. (ich byn szon zatt) – Jestem już najedzon-a/-y.
13. Es ist schon spät. (es yst szon szpeit) – Jest już późno.
14. Hatten Sie eine gute Reise? (hatten zi ajne gute rajze) – Czy miał/–a Pan/–i dobrą podróż?
15. Ich habe es eilig. (ich habe es ajlig) – Spieszy mi się.

1. Was ist das? (was yst das) – Co to jest?
2. Verstehen Sie mich? (fersztejen zii mich) – Czy mnie Pan/i rozumie?
3. – Keine Ursache. (danke. – kajne urzache) – Dziękuję. – Nie ma za co.
4. Wie gefällt es Ihnen hier? (wi gefelt es iinen hiir) – Jak się tu Pan-i/-u podoba?
5. Sind Sie mit meiner Arbeit zufrieden? (zynt zii myt majner arbajt cufriden) – Czy jest Pan-i zadowolon –y/-a z mojej pracy?
6. Wo kann ich das kaufen? (wu kann ich das kaufen) – Gdzie mogę to kupić?
7. Der Bus hatte eine Stunde Verspätung. (der bus hatte ajne sztunde ferszpejtung) – Autobus miał godzinę spóźnienia.
8. Haben Sie etwas dagegen, dass ich Musik höre? (haben zii etwas dagegen, das ich muzik ho(e)re) – Czy ma Pan-i coś przeciwko temu, że słucham muzyki.
9. Ich habe nichts dagegen. (ich habe nichts dagegen) – Nie mam nic przeciwko temu.
10. Sie haben das gut gemacht. (zii habend as gut gemacht) – Dobrze to Pan/i zrobił/a.

1. Entschuldigung, wie spät ist es? (entszuldigung, wii szpejt yst es) – Przepraszam, która jest godzina?
2. Es ist zwei (Uhr). (es yst cwaj ur) – Jest (godzina) druga.
3. Es ist halb acht. (es yst halb acht) – Jest wpół do ósmej.
4. Es ist zehn nach sieben. (es yst zejn nach ziiben) – Jest 10 po siódmej.
5. Es ist fünf vor drei. (es yst fu(i)nf for draj) – Jest za 5 trzecia.
6. Ich habe es eilig. (ich habe es ajlig) – Spieszy mi się.
7. Wie lange dauert es? (wii lange dauert es) – Jak długo to potrwa?
8. Wann beginnt der Film? (wan begint der film) – O której zaczyna się film?
9. Um wie viel Uhr gehen Sie schlafen? (um wi fiil ur gejen zi szlafen) – O której godzinie chodzi Pan(i) spać?
10. Ich habe keine Zeit. (ich habe kajne cajt) – Nie mam czasu.

Tym razem język niemiecki na wesoło, czyli idiomy, a więc wyrażenia, których nie możemy tłumaczyć dosłownie, bo ich znaczenie jest inne od znaczenia tworzących idiom wyrazów.

1) in der Tinte (atrament) sitzen (in der tynte zycen) – być w tarapatach
Adam sitzt in der Tinte. – Adam jest w tarapatach.
2) die Beine in die Hand nehmen (di bajne in di hand nejmen) – brać nogi za pas

Wir haben die Beine in die Hand genommen. – Wzięliśmy nogi za pas.
3) unter vier Augen (unter viir augen) – bez świadków, w cztery oczy
Wir müssen unter vier Augen sprechen. – Musimy porozmawiać w cztery oczy.
4) unterm Dach nicht ganz richtig sein (unterm dach nicht ganc richtig sajn) – mieć nie po kolei w głowie

Sie ist nicht ganz richtig unterm Dach. – Ona ma nie po kolei w głowie.

5) auf hohem Pferd sitzen (auf hooem pferd zycen) – przechwalać się (dosł. siedzieć na wysokim koniu)

Er sitzt immer auf hohem Pferd. – On zawsze się przechwala.

6) durch die Blume sagen (durch di blume zagen) – mówić ogródkami, nie wprost

Ich sage das durch die Blume. – Powiem to nie wprost.

7) blau sein (blał sajn) – być wstawionym (dosł. być niebieskim)

Max ist blau. – Max jest wstawiony.

8) Das Blaue vom Himmel versprechen (das blałe fom hymmel ferszprechen) – obiecywać gruszki na wierzbie (dosł. obiecywać błękit nieba)
Ada verspricht ihm das Blaue vom Himmel. – Ada obiecuje mu gruszki na wierzbie.

9) Mein Name ist Hase, ich weiß von nichts. (majn name yst haze, ich wajs von nichts) – Nie mam zielonego pojęcia o co chodzi.

10) einen dicken Kopf haben (ajnen diken kopf haben) – mieć straszny ból głowy (dosł. mieć grubą głowę)
Ich habe heute einen dicken Kopf. – Strasznie boli mnie dziś głowa.

W języku niemieckim występują tzw. czasowniki złożone. Składają się one z przedrostka i właściwego czasownika. Ze względu na zachowanie się przedrostka w zdaniu wyróżniamy:

I Czasowniki nierozdzielnie złożone

Przedrostek nie ma samodzielnego znaczenia, w zdaniu nie oddziela się od czasownika, który podlega odmianie według ogólnych zasad.

Do grupy tej należą czasowniki zaczynające się od przedrostków:

1. be-, np. besuchen (bezuchen) –odwiedzać
2. ge-, np. gehören (geho(e)ren – należeć
3. ent-, np. entschuldigen (entszuldigen) – przepraszać
4. emp-, np. empfehlen (empfejlen) – polecać
5. er-, np. erzählen (ercejlen) – opowiadać
6. miss-, np. missachten (mysachten) – lekceważyć
7. ver-, np. verkaufen (ferkaufen) – sprzedawać
8. zer-, np. zerbrechen (cerbrechen) – (po)tłuc

Przykładowe zdania

1. Meine Eltern verkaufen ihr Haus. (majne eltern ferkaufen iir haus) – Moi rodzice sprzedają swój dom.
2. Ich besuche heute meine Oma. (ich bezuche hojte majne ooma) – Odwiedzę dziś swoją babcię.
3. Die Oma erzählt ihrem Enkel ein Märchen. (di ooma ercejlt iirem enkel ajn merchien) – Babcia opowiada wnukowi bajkę.

II Czasowniki rozdzielnie złożone

Przedrostek ma samodzielne znaczenie, które w połączeniu z czasownikiem nie musi być takie samo. W zdaniu przedrostek oddziela się od czasownika i „wędruje” na koniec.

Do grupy tej należą czasowniki zaczynające się od przedrostków:

1. ab-, np. abfahren (abfaaren) – odjeżdżać
2. an-, np. ankommen (ankomen) – przybywać
3. aus-, np. ausgehen (ausgejen) – wychodzić
4. auf-, np. aufwachen (aufwachen) – budzić się
5. bei-, np. beibringen (bajbringen) – wpajać, nauczać
6. ein -, np. einkaufen (ajnkaufen) – robić zakupy
7. fern-, np. fernsehen (fernsejen) – oglądać telewizję
8. fest-, np. feststellen (festsztelen) – ustalić, stwierdzić
9. fort-, np. fortsetzen (fortzecen) – kontynuować
10. her -, np. herstellen (hersztellen) – wytwarzać, produkować
11. hin-, np. hinfallen (hinfalen) –upaść
12. mit -, np. mitarbeiten (mytarbajten) – współpracować
13. nach-, np. nachmachen (nachmachen) – naśladować
14. statt-, np. stattfinden (sztatfynden) – odbywać się, mieć miejsce
15. teil-, np. teilnehmen (tajlnejmen) – uczestniczyć, brać udział
16. vor-, np. vorfahren (forfaaren) – podjeżdżać, podjechać
17. weg-, np. wegnehmen (wegnejmen) – zabierać
18. weiter-, np. weiterarbeiten (wajterarbajten) – pracować dalej, kontynuować pracę
19. zu-, np. zumachen (cumachen) – zamknąć
20. zurück-, np. zurückkommen (curu(i)k komen) – wracać
21. zusammen-, np. zusammenfalten (cuzamenfalten) – składać, złożyć

Przykładowe zdania

Wann fährt der Zug ab? (wann fert der cuk ab) – Kiedy odjeżdża pociąg?
Mein Kind wacht um 7 auf. (majn kind wacht um ziiben auf) – Moje dziecko budzi się o 7.
Heute Abend sehen wir fern. (hojte abend zejen wir fern) – Dziś wieczorem oglądamy telewizję.
Die Feier findet am Samstag statt? (di fajer fyndet am zamstag sztat) – Uroczystość odbędzie się w sobotę.
Kaufst du donnerstags ein? (kaufst du donnerstags ajn) – Czy w czwartki robisz zakupy?

Tym razem język niemiecki na wesoło, czyli idiomy, a więc wyrażenia, których nie możemy tłumaczyć dosłownie, bo ich znaczenie jest inne od znaczenia tworzących idiom wyrazów.

• in der Tinte (atrament) sitzen (in der tynte zycen) – być w tarapatach

Adam sitzt in  der Tinte. – Adam jest w tarapatach.

• die Beine in die Hand nehmen (di bajne in di hand nejmen) – brać nogi za pas

Wir haben die Beine in die Hand genommen. – Wzięliśmy nogi za pas.

• unter vier Augen (unter viir augen) – bez świadków, w cztery oczy

Wir müssen unter vier Augen sprechen. – Musimy porozmawiać w cztery oczy.

• unterm Dach nicht ganz richtig sein (unterm dach nicht ganc richtig sajn) – mieć nie po kolei w głowie

Sie ist nicht ganz richtig unterm Dach. – Ona ma nie po kolei w głowie.

• auf hohem Pferd sitzen (auf hooem pferd zycen) – przechwalać się (dosł. siedzieć na wysokim koniu)

Er sitzt immer auf hohem Pferd. – On zawsze się przechwala.

• durch die Blume sagen (durch di blume zagen) – mówić ogródkami, nie wprost

Ich sage das durch die Blume. – Powiem to ogródkami.

• blau sein (blał sajn) – być wstawionym (dosł. być niebieskim)

Max ist blau. – Max jest wstawiony.

• Das Blaue vom Himmel versprechen (das blałe fom hymmel ferszprechen) – obiecywać gruszki na wierzbie (dosł. obiecywać błękit nieba)

Ada verspricht ihm das Blaue vom Himmel. – Ada obiecuje mu gruszki na wierzbie.

• Mein Name ist Hase, ich weiß von nichts. (majn name yst haze, ich wajs von nichts) – Nie mam zielonego pojęcia o co chodzi.

• einen dicken Kopf haben (ajnen diken kopf haben) – mieć straszny ból głowy (dosł. mieć grubą głowę)

Ich habe heute einen dicken Kopf. – Strasznie boli mnie dziś głowa.

Tym razem trochę słów związanych z Bożym Narodzeniem oraz tekst najbardziej znanej kolędy na świecie.  Z najlepszymi życzeniami świątecznymi od firmy Vital Life24.

https://www.youtube.com/watch?v=TuyroRHlcBE

Es weihnachtet. (es wajnachtet) – Zbliżają się święta Bożego Narodzenia.

Adventskalender (adwentskalender) – kalendarz adwentowy

Adventskranz (adwentskranc) – wieniec adwentowy

Heiliger Abend (hajliger abent) – Wigilia

in die Mette gehen (in di mete gejen) – iść na pasterkę

Kerze (kerce) – świeca

Kerzen anzünden (kercen ancu(i)nden) – zapalać świece

Krippe(krype) – żłóbek

Krippenspiel (krypenszpiil) – jasełka

Mette (mete) – pasterka

Oblate (oblate) – opłatek

Spitze (szpyce) – czubek

Stern (sztern) – gwiazda

Weihnachten (wajnachten) – Boże Narodzenie

Weihnachtsbaum  (wajnachtsbaum) – choinka

den Weihnachtsbaum schmücken (dejn  wajnachtsbaum szmu(i)ken) – ubierać choinkę

Weihnachtsbaumkette (wajnachtsbaumkette) – łańcuch na choinkę

Weihnachtsgeschenk (wajnachtsgeszenk) – prezent gwiazdkowy

Weihnachtsgeschenke  geben/bekommen (wajnachtsgeszenke gejben/bekomen) – dawać/dostawać prezenty gwiazdkowe

Weihnachtskugel (wajnachtskugel) – bombka

Weihnachtslied (wajnachtsliid) – kolęda

Weihnachtslieder singen (wajnachtsliider  zingen) – śpiewać kolędy

Weihnachtsmann (wajnachtsman) – Święty Mikołaj

Stille Nacht (Cicha Noc)

Stille Nacht, heilige Nacht.

Alles schläft, einsam wacht

Nur das traute hochheilige Paar,

Holder Knabe im lockigen Haar

Schlaf in himmlischer Ruh,

Schlaf in himmlischer Ruh!

Stille Nacht, heilige Nacht.

Hirten erst kundgemacht

Durch der Engel Halleluja

Tönt es laut von fern und nah

Christ, der Retter ist da,

Christ, der Retter ist da!

Stille Nacht, heilige Nacht.

Gottes Sohn, o wie lacht

Lieb aus Deinem göttlichen Mund

Da uns schlägt die rettende Stund

Christ, in Deiner Geburt,

Christ, in Deiner Geburt!

1. Ich verstehe nicht. (ich ferszteje nicht) – Nie rozumiem.
2. Wiederholen Sie bitte. (Wiiderholen zii byte) – Proszę powtórzyć.
3. Verstehen Sie mich. ( fersztejn zii mich) – Czy Pan/i mnie rozumie?
4. Sprechen Sie Deutsch? (szprechen zii dojcz) – Czy mówi Pan/i po niemiecku?
5. Ja, ich spreche etwas Deutsch. (ja, ich szpreche etwas dojcz) – Tak, mówię trochę po niemiecku.
6. Ich spreche nicht gut Deutsch. (ich szpreche nicht gut dojcz) – Nie mówię dobrze po niemiecku.
7. Wie heißt das auf Deutsch? (wii hajst das auf dojcz) – Jak to się nazywa po niemiecku?
8. Ich bin schwach in Deutsch. (ich byn szwach in dojcz) – Jestem słab-a/y z niemieckiego.
9. Sprechen Sie bitte langsamer. (szprechen zii byte langzamer) – Proszę mówić wolniej.
10. Sie sprechen ganz gut Deutsch. (Zii szprechen ganc gut dojcz) – Całkiem dobrze mówi Pan/i po niemiecku.
11. Was beduetet….? (was bedojtet…) – Co znaczy…?
12. Haben Sie mich verstanden? (haben zii mich fersztanden) – Czy zrozumiał/a mnie Pan/i?
13. Nein, ich habe das nicht verstanden. (najn, ich habe das nicht ferstanden) – Nie, nie zrozumiał-am/em tego.
14. Ja, ich habe alles verstanden. (ja, ich habe ales fersztanden) – Tak, wszystko zrozumiał-am/em.
15. Schreiben Sie bitte das auf. (szrajben zii byte das auf) – Proszę to zapisać.

1. Um wie viel Uhr essen Sie Frühstück / Mittagessen / Nachtisch / Abendessen? (um wii fiil uur esen zi frysztyk / mitagessen / nachtysz / abendesen) – O której godzinie je Pan/-i śniadanie/ obiad/ podwieczorek/ kolację?
2. Ich esse Frühstück um 8 (acht) Uhr. (ich esse frysztyk um acht uur) – Śniadanie jem o godz. 8.
3. Sind Sie hungrig? (zynt zi hungrig) – Czy jest Pan/i głodn-a/-y

• Nein, ich habe noch keinen Hunger. (najn, ich habe noch kajnen hunger) – Nie, nie jestem jeszcze głodn-a/-y.
• Ja, ich bin schon hungrig. (ja, ich byn szon hungrig) – Tak, jestem już głodn-a/-y.

4. Was möchten Sie zum Frühstück essen? (was mo(e)chten zi cum frysztyk esen) – Co chce Pan/i zjeść na śniadanie?

• Ich habe Lust auf Brötchen mit Käse und Tomate. (ich habe lust auf bro(e)tchien myt kejze und tomate) – Mam ochotę na bułkę z serem i pomidorem.
• Könnten Sie mir ein Ei weich / hart kochen? (ko(e)nten zi mir ajn aj wajch/hart kochen) – Czy może mi Pan/i ugotować jajko na miękko / na twardo?

5. Das Frühstück ist fertig. (das frysztyk yst fertig) – Śniadanie jest gotowe.
6. Was möchten Sie trinken? (was mo(e)chten zi trinken) – Czego się Pan/i napije?

• Zum Trinken bitte ich eine Tasse Tee. (cum trinken byte ich ajne tase tee) – Do picia proszę filiżankę herbaty.

7. Meine Mutter soll Salz vermeiden. (majne muter zol zalc fermajden) – Moja mama powinna unikać soli.
8. Was essen Sie gerne zu Mittag? (was esen zi gerne cu mytag) – Co lubi Pan/i jeść na obiad?

• Gemüsesuppe, Kartoffeln, Brathähnchen und Salat. (gemu(i)zezupe, kartofeln, brathenchien und zalat) – Zupę jarzynową, ziemniaki, pieczonego kurczaka i sałatę.

9. Ich hoffe, es schmeckt Ihnen. (ich hofe, es szmekt iinen) – Mam nadzieję, że Pani/Panu smakuje.
10. Das Essen war lecker/herrlich. (das esen war leker/herlich) – Jedzenie było pyszne/wspaniałe.
11. Das war zu salzig/ zu scharf/ zu fett/ zu sauer. (das war cu zalcig/cu szarf/cu fet/ cu zauer) – to było za słone/ za ostre/za tłuste/za kwaśne.
12. Was gibt es heute zum Nachtisch? (was gibt es hojte cum nachtysz) – Co jest dziś na podwieczorek.
13. Gehen Sie bitte in die Konditorei um die Ecke und kaufen einen Kuchen. (gejen zi byte in di kondotoraj um di eke und kaufen ajnen kuchen) – Proszę pójść do cukierni za rogiem i kupić ciasto.
14. Bitte noch ein Stück Kuchen. (byte noch ajn sztu(i)k kuchen) – Poproszę jeszcze kawałek ciasta.
15. Wenn Sie möchten, kann ich morgen etwas Polnisches kochen. (wen zi mo(e)chten, kann ich morgen etwas polnyszes kochen) – Jeśli Pan-i chce, mogę ugotować jutro coś polskiego.